Basisgegevens*
Oppervlakte: 1,284 miljoen km2 (31x Nederland).
Hoofdstad: N’djamena.
Inwoners: 17 miljoen.
Economie: olie, veeteelt, landbouw.
Verarmde grond: 34% van het totaal.
Plaats op de Human Development Index: 188 (van 189 landen).
Bruto Nationaal Product per capita: 1.555 $ (vgl Nederland: 57.707 $).
Deel van de bevolking dat minder dan 1,90$ per dag te besteden heeft: 38%.
*Een deel van deze gegevens komt uit het Human Development Report 2020 van de UNDP .
Bevolking
Meer dan 180 verschillende etnische groepen vormen samen de bevolking van Tsjaad. Er worden meer dan honderd verschillende talen gesproken. Behalve hun moedertaal spreekt een meerderheid ook Showa Arabisch, een dialect dat niet geschreven wordt. Ongeveer vijf procent van de bevolking spreekt Frans. Hoewel enkele steden hard groeien, zijn de meeste mensen voor hun inkomen afhankelijk van landbouw of veeteelt. Maar voor beide neemt de beschikbaarheid van vruchtbaar land snel af, als gevolg van bevolkingsgroei en klimaatverandering. Conflicten om grond en water worden heviger.
Gezondheid
Levensverwachting: vrouwen 56, mannen 52 jaar.
Ondervoeding neemt sinds enkele jaren toe en is de belangrijkste oorzaak van zuigelingensterfte.
Artsen per 100.000 inwoners: 3,7.
50% van de bevolking heeft schoon drinkwater: 70% in steden, 44% op het platteland.
Onderwijs
Kinderen op de lagere school: 43% van meisjes, jongens 55%.
Kinderen op de middelbare school: meisjes 11%, jongens ongeveer 30%.
Gemiddeld aantal jaren school genoten door mensen van 25 en ouder: vrouwen 1,3, mannen 3,8.
Mensen die wat middelbaar onderwijs genoten: 1,7% van vrouwen, 10,5% van mannen.
Toegang tot internet: 2% van de bevolking.
Bijvoorbeeld: Leven in Mongo (Guéra). De filmpjes onderin de BBC site werken!
Islam en christendom
Ongeveer de helft van de bevolking is moslim, de andere helft is christen. De Islam, zeker sinds de 11e eeuw aanwezig, is in de 17e eeuw verspreid. Sinds de 19e eeuw volgen de meeste moslims in Tsjaad het “gematigde” voorbeeld van de prediker al-Tidjani. In de jaren ’20 en ’30 van de 20e eeuw vestigden zich Franse en Italiaanse paters in het zuiden van Tsjaad, en sinds de tweede helft van die eeuw zijn daar protestantse kerken van vooral Amerikaanse herkomst. Voor zover religie tot spanningen leidt, gaat dat zelden over verschillen tussen moslims en christenen, maar tussen fundamentalisten en andere gelovigen.
Regering
Tussen 1996 en 2021 werden verkiezingen gehouden, zodat de machthebbers konden spreken van democratie. Sinds februari 2021, na de moord op de vorige president Deby, wordt het land geleid door een “Overgangsregering” onder leiding van diens zoon, generaal Mahamat Idriss Deby. In oktober 2022 heeft de regering de periode van die overgang met twee jaar verlengd. 2024 zou een verkiezingsjaar moeten worden.
Rechtspraak
De rechtspraak is geënt op het Franse wetboek. Zolang die echter niet goed functioneert spelen lokale comités voor conflictbemiddeling een belangrijke rol. De rechterlijke macht is volgens de grondwet onafhankelijk van de overheid; in werkelijkheid valt dat tegen. Er werken 135 advocaten in Tsjaad, bijna allemaal in de hoofdstad.
Tsjaad en wij
Europese en Amerikaanse politici hechten er belang aan dat Tsjaad een relatief stabiele factor blijft in de regio. In de afgelopen jaren leverde het Tsjaadse leger een belangrijke bijdrage aan de strijd tegen jihadisten in de Sahel, onder aanvoering van de VN. Nederland heeft sinds 2019 een diplomatieke post (mini ambassade) in N’djamena en Tsjaad staat op de DAC-lijst van landen die in aanmerking komen voor officiële ontwikkelingshulp.
